Հերպեսի 1-ին տիպի վիրուսը (HSV-1) սովորաբար լինում է շրթունքների վրա «ցուրտ եղանակով» պայմանավորված, որոնք կարող են լինել տհաճ և անհրապույր, բայց սովորաբար լուրջ սպառնալիք չեն առողջ մեծահասակների համար: Սակայն, ըստ նոր ուսումնասիրությունների գիտնականները եկել են այն եզրակացության, որ մենք պետք է ավելի զգույշ լինենք այս վիրուսի նկատմամբ, քանի որ այն կարող է թափանցել ուղեղ։
«Journal of Virology»-ի նոր հետազոտությունն առաջիններից մեկն է, որը ստուգում է, թե ինչպես է վիրուսն անում դա և ինչ է տեղի ունենում այնուհետև կենտրոնական նյարդային համակարգի հետ:
Նյարդային համակարգի վարակը հերպեսի վիրուսների «ռեպերտուարի» մի մասն է։ HSV-1-ը սկզբում վարակում է բերանի լորձաթաղանթը, այնուհետև գրավում է նյարդային բջիջների կլաստերները՝ ծայրամասային գանգլիաները, որոնք կամուրջ են ծայրամասային և կենտրոնական նյարդային համակարգերի միջև:
Այնտեղ վիրուսը կարող է երկար ժամանակ թաքնված մնալ։
HSV-1-ը մնում է մարդու հետ ողջ կյանքի ընթացքում: Ոմանք կարող են զգալ ախտանիշների պարբերական բռնկում, մինչդեռ մյուսները կարող են երբեք չզարգանալ վիրուսը: ԱՀԿ-ի տվյալներով՝ 50 տարեկանից ցածր մարդկանց 67%-ը վարակված է 1-ին տիպի հերպեսով։
Այնուամենայնիվ, վերջին ուսումնասիրությունները սկսել են ցույց տալ, որ, բացի ծայրամասային նյարդային համակարգից, վիրուսը կարող է ներթափանցել անմիջապես ուղեղ, ինչը կարող է հանգեցնել լուրջ հետևանքների: Հազվագյուտ դեպքերում, առաջնային վարակի ժամանակ, վիրուսը կարող է տեղափոխվել ուղեղի ցողուն՝ առաջացնելով գլխուղեղի բորբոքում:
Սա ենթադրում է, որ վիրուսը կարող է «լուռ» ապրել ուղեղում։ Ուսումնասիրությունների արդյունքները ցույց են տալիս, որ քրոնիկ HSV-1 վարակը կարող է կապված լինել Ալցհեյմերի հիվանդության հետ: Հասկանալը, թե ինչպես է հերպեսը մտնում ուղեղ, կօգնի մեզ հասկանալ, թե ինչպես է սկսվում հիվանդությունը: